- 7 - 7. เงินลงทุนในกิจการที่เกี่ยวข้องกัน 7.1 เงินลงทุนในบริษัทย่อยและบริษัทร่วม ชื่อบริษัท ประเภท ทุนชำระแล้ว สัดส่วน เงินลงทุน เงินลงทุน เงินปันผล กิจการ บาท เงินลงทุน วิธีราคาทุน วิธีส่วนได้เสีย (%) 2542 2541 2542 2541 2542 2541 บริษัทย่อย บาท บาท บาท บาท บาท บาท บาท บริษัทย่อย บริษัท ผาแดงพุงซาน เมททัลส์ ผลิตและจำหน่าย จำกัด ผลิตภัณฑ์ทองเหลือง 250,000,000 61.98 - - - - - - และเหรียญกษาปณ์ บริษัท ผาแดงพร็อพเพอร์ตี้ส์ จำกัด พัฒนาที่ดิน 320,000,000 100 320,000,000 320,000,000 207,667,194 235,837,238 - - บริษัท ภูเทพ จำกัด สำรวจและทำ เหมืองแร่ทองคำ 234,814,100 100 252,490,972 252,490,972 162,737,564 241,734,857 บริษัท ผาแดงอินดัสทรี ประเทศลาว สำรวจแหล่งแร่ จำกัด โลหะพื้นฐาน 5,000,000 100 - 5,000,000 - 5,000,000 - - บริษัท ผาแดงอินเตอร์ สำรวจแหล่งแร่ เนชั่นแนล ไมนิ่ง จำกัด ในประเทศเวียดนาม 100,000 100 100,000 100,000 100,000 100,000 - - บริษัท ศิลาเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด ผลิตหินก่อสร้าง 15,000,000 55 8,250,000 8,250,000 5,503,631 3,745,148 - - บริษัท เซาท์อีสเอเซีย เมทัลส์ จำกัด จำหน่ายแร่โลหะพื้นฐาน และผลิตภัณฑ์ พลอยได้อื่นๆ 200,000,000 100 - - 152,934,021 135,383,742 - - รวมเงินลงทุนในบริษัทย่อยสุทธิ 580,840,972 585,840,972 528,942,410 621,800,985 - - บริษัทร่วม บริษัท ผาแดงสยามอุตสาหกรรม จำหน่ายกรดกำมะถัน จำกัด และเคมีภัณฑ์ต่าง ๆ 2,500,000 50 1,250,000 1,250,000 1,491,468 1,465,721 - - รวมเงินลงทุนในบริษัทร่วม 1,250,000 1,250,000 1,491,468 1,465,721 - - รวมเงินลงทุนในกิจการที่เกี่ยวข้องกัน บาท 582,090,972 587,090,972 530,433,878 623,266,706 - - .../8 - 8 - 7.2 เงินลงทุนในบริษัท ผาแดงอินดัสทรี (ประเทศลาว) จำกัด ตามหมายเหตุประกอบงบการเงิน ระหว่างกาลตามวิธีส่วนได้เสียข้อ 7.1 แสดงในราคาทุน เนื่องจากไม่มีข้อมูลของบริษัทดังกล่าว ที่จะนำมารวมในงบการเงินระหว่างกาลนี้ได้ในขณะนี้ และเงินลงทุนดังกล่าวไม่มีสาระสำคัญต่อ งบการเงินระหว่างกาลนี้ เมื่อวันที่ 31 ธันวาคม 2541 บริษัทได้ตัดจำหน่ายเงินลงทุนในบริษัท ผาแดงอินดัสทรี (ประเทศลาว) จำกัด ทั้งจำนวน เนื่องจากฝ่ายบริหารเชื่อว่าเงินลงทุนดังกล่าว มีการลดค่าอย่างถาวร 7.3 สำหรับไตรมาสสิ้นสุดวันที่ 31 มีนาคม 2542 บริษัทมีเงินลงทุนในบริษัท ภูเทพ จำกัด จำนวน 162 ล้านบาท ซึ่งแสดงเป็นส่วนหนึ่งของเงินลงทุนในบริษัทย่อยตามวิธีส่วนได้เสียตามหมายเหตุข้อ 7.1 งบการเงินระหว่างกาลสำหรับไตรมาสสิ้นสุด 31 มีนาคม 2542 ยังไม่ได้รวมผลของการปรับปรุง รายการที่อาจเกิดขึ้นเนื่องจากผลของการสำรวจแหล่งแร่ของบริษัทย่อยดังกล่าวยังไม่อาจทราบได้ในขณะนี้ .../9 - 9 - 8. เงินลงทุนในหลักทรัพย์เผื่อขายและเงินลงทุนทั่วไป ชื่อบริษัท ประเภท ทุนชำระแล้ว สัดส่วน เงินลงทุน เงินลงทุน เงินปันผล กิจการ บาท เงินลงทุน วิธีราคาทุน วิธีส่วนได้เสีย (%) 2542 2541 2542 2541 2542 2541 บาท บาท บาท บาท บาท บาท บาท หลักทรัพย์เผื่อขาย บริษัท ปุ๋ยแห่งชาติ จำกัด (มหาชน) ผลิตและจำหน่าย ปุ๋ยเคมีต่าง ๆ 4,744,561,360 2.65 125,737,100 - 125,737,100 - - - หัก ขาดทุนที่ยังไม่เกิดจากหลักทรัพย์ เผื่อขาย (93,045,454) - (93,045,454) - - - รวมหลักทรัพย์เพื่อขาย 32,691,646 - 32,691,646 - - - เงินลงทุนทั่วไป บริษัท เอเชียอินเวสท์เม้นท์ (1995) สำรวจและทำ จำกัด เหมืองแร่สังกะสี US$ 200,000 20.00 1,018,200 1,018,200 1,018,200 1,018,200 - - บริษัท ร่วมทุนโปแตชอาเซียน จำกัด ทำเหมืองและจำหน่าย 395,967,000 2.52 10,010,000 10,010,000 10,010,000 10,010,000 - - แร่โปแตช บริษัท มิลเลนเนี่ยม โกลด์ คอร์ปอเรชั่น สำรวจและทำ CAN$ 9,917,857 7.56 4,441,626 4,441,626 4,441,626 4,441,626 - - จำกัด เหมืองแร่ทองคำ บริษัท ปุ๋ยแห่งชาติ จำกัด (มหาชน) ผลิตและจำหน่าย ปุ๋ยเคมีต่าง ๆ 4,744,561,390 2.65 - 125,737,100 - 125,737,100 - - หัก ขาดทุนที่ยังไม่เกิดขึ้นจาก หลักทรัพย์หุ้นทุนในความต้องการ ของตลาดประเภทไม่หมุนเวียน - (27,662,162) - (27,662,162) - - - 98,074,938 - 98,074,938 - - รวมเงินลงทุนทั่วไป 15,469,826 113,544,764 15,469,826 113,544,764 - - .../10 - 10 - 9. สินทรัพย์อื่น สินทรัพย์อื่น ณ วันที่ 31 มีนาคม ประกอบด้วย งบการเงินรวม งบการเงินตามวิธีส่วนได้เสีย 2542 2541 2542 2541 บาท บาท บาท บาท ต้นทุนโรงงานช่วงทดลองเครื่อง (สุทธิ) 14,089,125 21,704,703 14,089,125 21,704,703 รายจ่ายสูงกว่ารายได้ขั้นพัฒนา (สุทธิ) 11,441,712 41,271,630 11,343,111 22,149,638 สินทรัพย์และข้อมูลจากบริษัทอื่น (สุทธิ) 308,551 719,952 308,551 719,952 เงินมัดจำและค่างวดอาคารชุด 74,932,723 42,499,250 - - หัก ค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญของเงินมัดจำ และค่างวดอาคารชุด (74,932,723) - - - 25,839,388 106,195,535 25,740,787 44,574,293 เงินมัดจำ 7,049,342 6,625,750 3,752,415 3,178,484 ค่าที่ปรึกษาและค่าธรรมเนียมทางการเงิน - 13,462,233 - 13,462,233 ค่าอาชญาบัตรพิเศษ 17,411,960 27,798,892 - - ค่าใช้จ่ายในการสำรวจแหล่งแร่ 145,143,493 215,932,026 - - อื่นๆ 11,572,887 64,175,606 10,519,086 53,679,756 181,177,682 327,994,507 14,271,501 70,320,473 207,017,070 434,190,042 40,012,288 114,894,766 เงินมัดจำและค่างวดอาคารชุดจำนวน 75 ล้านบาท ณ วันที่ 31 มีนาคม 2542 ข้างต้น เป็นของ บริษัทย่อยแห่งหนึ่งซึ่งการก่อสร้างอาคารชุดดังกล่าวได้หยุดชะงัก เนื่องจากความไม่มีเสถียรภาพ ทางเศรษฐกิจของประเทศ และอัตราการเติบโตที่ลดลงในภาคธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ บริษัทย่อยดังกล่าว ได้ตั้งค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญของเงินมัดจำและค่างวดอาคารชุดทั้งจำนวนแล้ว งบการเงินระหว่างกาลรวม ณ วันที่ 31 มีนาคม 2542 ได้รวมค่าใช้จ่ายในการสำรวจแหล่งแร่ของบริษัท ย่อยแห่งหนึ่ง ซึ่งตั้งพักไว้ในบัญชีเพื่อตัดจำหน่ายหรือทยอยตัดจำหน่ายเป็นค่าใช้จ่ายเมื่อทราบผลจาก การสำรวจ ณ วันที่ 31 มีนาคม 2542 ค่าใช้จ่ายในการสำรวจแหล่งแร่และค่าอาชญาบัตรพิเศษของ บริษัท ภูเทพ จำกัด รวมจำนวน 162 ล้านบาท ได้ตั้งพักไว้ และอยู่ในระหว่างการหาผู้ร่วมลงทุนเพื่อดำเนินการสำรวจ ต่อไป จึงมีความไม่แน่นอนเกี่ยวกับมูลค่าที่จะได้รับคืนของค่าใช้จ่ายดังกล่าวที่ตั้งพักไว้ ซึ่งขึ้นอยู่กับ ผลสำเร็จของการสำรวจ ที่ยังไม่อาจทราบได้ในขณะนี้ .../11 - 11 - 10. เงินกู้ยืมระยะยาว เงินกู้ยืมระยะยาว ณ วันที่ 31 มีนาคม ประกอบด้วย งบการเงินรวม งบการเงินตามวิธีส่วนได้เสีย 2542 2541 2542 2541 บาท บาท บาท บาท เงินกู้ยืมระยะยาว - ของบริษัท 2,673,995,114 1,378,053,150 2,673,995,114 1,378,053,150 - ของบริษัทย่อย 232,500,000 311,250,000 - - 2,906,495,114 1,689,303,150 2,673,995,114 1,378,053,150 หัก ส่วนของหนี้ระยะยาวที่ ถึงกำหนดชำระภายในหนึ่งปี - (680,305,125) - (680,305,125) หนี้สินระยะยาวระหว่างการปรับปรุง โครงสร้างหนี้ - ของบริษัท (2,673,995,114) - (2,673,995,114) - - ของบริษัทย่อย (232,500,000) (311,250,000) - - - 697,748,025 - 697,748,025 บริษัทได้ทำสัญญา Override and Supplementary Agreement ลงวันที่ 7 ตุลาคม 2541 กับเจ้าหนี้และบุคคลอื่น เพื่อเปลี่ยนแปลงระยะเวลาการจ่ายชำระหนี้ โดยแบ่งการจ่ายชำระหนี้ ออกเป็น 2 ส่วน คือ Tranche A และ Tranche B ซึ่งแหล่งเงินทุนที่จะนำมาจ่ายชำระคืนเงินต้น ตามสัญญาของ Tranche A จะเป็นเงินที่ได้จากการขายหุ้นเพิ่มทุนให้แก่ Western Metals Limited และแหล่งเงินทุนที่จะนำมาจ่ายชำระคืนเงินต้นตามสัญญาของ Tranche B จะเป็นเงินที่ได้จาก การดำเนินงานของบริษัท อย่างไรก็ตามเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2542 Western Metals Limited ได้เพิกถอนการชำระค่าหุ้นตามสัญญา Override and Supplementary Agreement ซึ่งเป็นเหตุ ให้บริษัทไม่สามารถจ่ายชำระหนี้ Tranche A ได้ ซึ่งขณะนี้บริษัทอยู่ในระหว่างการเจรจากำหนดงวด การชำระหนี้ใหม่กับกลุ่มเจ้าหนี้ และต้องใช้เวลาในการจัดเตรียมสัญญาฉบับแก้ไขทำให้ในไตรมาสสิ้นสุด วันที่ 31 มีนาคม 2542 บริษัทยังไม่สามารถลงนามในข้อสรุปฉบับแก้ไขได้เสร็จสิ้น อย่างไรก็ตาม จากการที่บริษัทไม่สามารถปฏิบัติตามสัญญา Override and Supplementary Agreement ได้อาจทำให้ผู้กู้บอกเลิกสัญญาและเรียกให้ชำระคืนเงินกู้ทั้งจำนวน ดังนั้น ณ วันที่ 31 มีนาคม 2542 เงินกู้ยืมระยะยาวตามสัญญาดังกล่าว รวมจำนวนเงิน 2,673,995,114 บาท ได้ถูกจัดประเภทไปเป็น หนี้สินระยะยาวระหว่างการปรับปรุงโครงสร้างหนี้ ภายใต้หัวข้อ หนี้สินหมุนเวียน .../12 - 12 - 11. การเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับตราสารทางการเงินตามหนังสือที่ได้รับจากตลาดหลักทรัพย์ แห่งประเทศไทย ลงวันที่ 21 ตุลาคม 2541 บริษัทจะต้องปฏิบัติตามมาตรฐานการบัญชีสากล (IAS) ฉบับที่ 32 เรื่องการแสดงรายการและการเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับตราสารทางการเงิน ซึ่งใช้เป็น แนวทางในการเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับ ตราสารทางการเงินทั้งในงบดุลและนอกงบดุล 11.1 รายการสินทรัพย์และหนี้สินที่เป็นเงินตราต่างประเทศ รายการสินทรัพย์และหนี้สินของบริษัทและบริษัทย่อยที่เป็นเงินตราต่างประเทศ ณ วันที่ 31 มีนาคม 2542 : เงื่อนไขการรับ/ งบการเงินรวม งบการเงินตามวิธีส่วนได้เสีย จ่ายชำระ จำนวนเงิน จำนวนเงิน วัน ดอลลาร์สหรัฐ บาท ดอลลาร์สหรัฐ บาท เงินฝากธนาคาร - 61,151 2,296,481 55,827 2,096,550 ลูกหนี้การค้าต่างประเทศ 30 1,847,549 69,383,047 1,847,549 69,383,047 ทรัสต์รีซีท 5,215,812 197,113,372 5,215,812 197,113,372 เจ้าหนี้การค้า 30-60 769,940 29,097,186 769,940 29,097,186 ดอกเบี้ยค้างจ่าย 180 840,607 31,767,807 188,765 7,133,699 หนี้สินระยะยาวระหว่างการ ปรับปรุงโครงสร้างหนี้ 42,316,000 1,599,185,114 42,316,000 1,599,185,114 เงินกู้ยืมระยะสั้นและ เงินทดรองจากกิจการ ที่เกี่ยวข้องกัน 2,859,097 108,049,556 - - .../13 - 13 - ณ วันที่ 31 มีนาคม 2541: งบการเงินรวม งบการเงินตามวิธีส่วนได้เสีย เงื่อนไขการรับ/ จำนวนเงิน จำนวนเงิน จ่ายชำระ วัน ดอลลาร์สหรัฐ บาท ดอลลาร์สหรัฐ บาท เงินฝากธนาคาร - 2,088,051 80,518,683 2,082,926 80,278,035 ลูกหนี้การค้าต่างประเทศ 30 1,855,998 71,532,009 1,855,998 71,532,009 ทรัสตรีซีท 6,577,486 258,341,250 6,405,310 251,612,479 เจ้าหนี้การค้า 30-60 3,420,919 133,691,906 3,420,919 133,691,906 ดอกเบี้ยค้างจ่าย 180 874,730 34,188,361 350,873 13,715,661 เงินกู้ยืมระยะยาว 180 4,500,000 175,863,150 4,500,000 175,863,150 เงินให้กู้ยืมแก่บริษัทย่อย แห่งหนึ่ง 180 - - 14,614,412 571,141,469 เงินกู้ยืมระยะสั้นจากธนาคาร 120-360 45,975,000 1,796,735,183 45,975,000 1,796,735,183 เงินกู้ยืมจากบริษัทที่ เกี่ยวข้องกัน 17,473,509 858,740,123 - - จำนวนเงินที่เป็นเงินตราต่างประเทศได้ถูกแปลงค่าเป็นเงินบาท โดยใช้อัตราแลกเปลี่ยน ณ วันที่ 31 มีนาคม 2542 และแปลงค่าเป็นเงินบาทโดยใช้อัตราซื้อเงินดอลลาร์สหรัฐ 11.2 การบริหารความเสี่ยง นโยบายบริหารความเสี่ยงของบริษัทสำหรับเงินกู้ยืมที่เป็นเงินตราต่างประเทศ ได้แก่ การซื้อตราสาร ทางการเงินในตลาดทางการเงินเพื่อป้องกันความเสี่ยง โดยบริษัทได้ทำสัญญาซื้อเงินตราต่างประเทศ ล่วงหน้าในจำนวนที่สามารถป้องกันภาระผูกพันที่เป็นเงินตราต่างประเทศ บริษัทมีการขายสินค้าทั้งในประเทศและต่างประเทศเป็นสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐ จึงทำให้บริษัทมีรายได้ และลูกหนี้เป็นสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐ ในขณะเดียวกันบริษัทมีเจ้าหนี้การค้า ภาระเงินกู้ และดอกเบี้ยที่เป็น สกุลเงินเดียวกัน ซึ่งบริษัทสามารถบริหารความเสี่ยงสำหรับอัตราแลกเปลี่ยนโดยใช้วิธีการจับคู่ (Matching) รายได้ที่ได้มากับภาระเงินกู้และดอกเบี้ยที่เป็นเงินตราต่างประเทศ ณ วันที่ 31 มีนาคม 2542 จำนวนเงินตามสัญญาซื้อเงินตราต่างประเทศล่วงหน้า มีดังนี้ งบการเงินรวม งบการเงินตามวิธีส่วนได้เสีย จำนวนเงินตามสัญญา ราคายุติธรรม ราคายุติธรรมตามสัญญา ราคายุติธรรม ดอลลาร์สหรัฐ จำนวนเงิน จำนวนเงิน ดอลลาร์สหรัฐ จำนวนเงิน จำนวนเงิน เทียบเท่า เทียบเท่า เทียบเท่า เทียบเท่า บาท บาท บาท บาท สัญญาซื้อเงิน ตราต่างประเทศ 8,396,459 360,208,095 359,704,307 8,396,459 360,208,095 359,704,307 .../14 - 14 - จำนวนเงินที่เป็นเงินตราต่างประเทศถูกแปลงค่า โดยใช้อัตราแลกเปลี่ยนล่วงหน้าสำหรับระยะเวลา ที่เหลือจนถึงวันครบกำหนดของสัญญา 11.3 ราคายุติธรรมของสินทรัพย์และหนี้สินทางการเงิน ราคายุติธรรมของเงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด และรายการสินทรัพย์และหนี้สินที่เป็นตราสาร ทางการเงินที่ไม่มีดอกเบี้ยจะมีราคาเท่ากับราคาตามบัญชี ราคายุติธรรมของสินทรัพย์และหนี้สินทางการเงินอื่น แสดงในราคาตลาด หลักทรัพย์ในความต้องการของตลาดแสดงโดยใช้ราคาตลาดที่สามารถอ้างอิงได้ โดยใช้วันที่เดียวกับ งบการเงิน สำหรับหลักทรัพย์ที่ไม่อยู่ในความต้องการตลาดแสดงในราคายุติธรรมสุทธิ ซึ่งประเมินโดย ผู้บริหารโดยพิจารณาจากสินทรัพย์สุทธิ ความสามารถในการทำกำไรในอนาคตและสภาพการณ์โดยเฉพาะ ในการลงทุนในบริษัทนั้น 11.4 ความเสี่ยงในการให้สินเชื่อ ความเสี่ยงในการให้สินเชื่อได้แก่การที่คู่สัญญาผิดเงื่อนไขตามสัญญา ซึ่งอาจก่อให้เกิดผลขาดทุน แก่บริษัทได้ บริษัทมีนโยบายการบริหารความเสี่ยงโดยการเรียกหลักประกันจากลูกค้าก่อนทำการขายสินค้า ซึ่งหลักประกันอาจเป็นการค้ำประกันโดยธนาคาร หรือเงินสด ในด้านของการรับรู้ทรัพย์สินทางการเงิน มูลค่าของทรัพย์สินที่บันทึกในงบดุลรวม ส่วนหนึ่งของค่าเผื่อหนี้ สงสัยจะสูญ แสดงในมูลค่าที่มีความเสี่ยงสูงสุดในการให้สินเชื่อ 11.5 ความเสี่ยงเกี่ยวกับอัตราดอกเบี้ย ความเสี่ยงเกี่ยวกับอัตราดอกเบี้ยในงบดุลเกิดจากการเปลี่ยนแปลงในอัตราดอกเบี้ย ซึ่งอาจส่งผลต่อกำไร ของบริษัทในวันสิ้นงวดและปีต่อไป 12. ภาระผูกพันและหนี้สินที่อาจเกิดขึ้น 12.1 ณ วันที่ 31 มีนาคม 2542 และ 2541 บริษัทย่อยแห่งหนึ่งซึ่งทำธุรกิจเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ มีภาระผูกพันตามสัญญาร่วมดำเนินงานโครงการนิคมอุตสาหกรรมผาแดง ดังนี้ .../15 (ยังมีต่อ)