- 2 - 2.เกณฑ์การเสนองบการเงินรวมและงบการเงินเฉพาะของบริษัทตามวิธีส่วนได้เสีย 2.1 งบการเงินและงบการเงินเฉพาะของบริษัทตามวิธีส่วนได้เสียประจำปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2540 แสดงรายการตามแบบงบดุลและบัญชีกำไรขาดทุนของบริษัทมหาชน จำกัด ที่ กำหนดไว้ในกฎกระทรวงฉบับที่ 7 (พ.ศ. 2539) ลงวันที่ 25 ตุลาคม 2539 ออกตามความใน พระราชบัญญัติบริษัทมหาชน จำกัด พ.ศ. 2535 ซึ่งมีผลใช้บังคับตั้งแต่รอบระยะเวลาบัญชีซึ่งเริ่มต้น ในวันที่ 1 มกราคม 2540 เป็นต้นไป งบการเงินรวมและงบการเงินเฉพาะของบริษัทตามวิธีส่วนได้เสียประจำปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2539 บางรายการได้มีการจัดประเภทใหม่ เพื่อให้สอดคล้องกับการแสดงในงบการเงินรวม และงบการเงินเฉพาะของบริษัทตามวิธีส่วนได้เสียประจำปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2540 งบการเงินรวมเป็นการรวมรายการบัญชีของบริษัทและบริษัทย่อยดังต่อไปนี้ โดยได้ตัดรายการค้าและ ยอดคงเหลือที่สำคัญระหว่างกันออกแล้ว อัตราการถือหุ้น ร้อยละ 2540 2539 บริษัท ผาแดง พร็อพเพอร์ตี้ส์ จำกัด 100.00 100.00 บริษัท ภูเทพ จำกัด 100.00 100.00 บริษัท ผาแดง พุงซาน เมททัลส์ จำกัด 61.98 61.98 บริษัท ผาแดง อินเตอร์เนชั่นแนล ไมนิ่ง จำกัด 100.00 100.00 บริษัท ศิลาเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด 55.00 - งบการเงินรวมปี 2540 และ 2539 ได้รวมรายการบัญชีของบริษัท เซาท์ อีส เอเซีย เมทัลส์ จำกัด ซึ่งบริษัท ผาแดงพร็อพเพอร์ตี้ส์ จำกัด ถือหุ้นในอัตราร้อยละ 100 ของบริษัทดังกล่าว และยังได้รวม รายการบัญชีของบริษัท ผาทอง เอ็กซ์พลอเรชั่น แอนด์ ไมนิ่ง จำกัด และบริษัท ผาคำ เอ็กซ์พลอเรชั่น แอนด์ ไมนิ่ง จำกัด ซึ่งบริษัท ภูเทพ จำกัด ถือหุ้นในอัตราร้อยละ 100 ของบริษัทดังกล่าวทั้งสองแห่ง .../3 - 3 - 2.2งบการเงินรวมประจำปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2540 ได้รวมงบการเงินของบริษัทย่อย แห่งหนึ่ง ซึ่งตรวจสอบโดยผู้สอบบัญชีอื่น ยอดสินทรัพย์และรายได้คิดเป็นร้อยละของยอดสินทรัพย์รวมและรายได้รวมในงบการเงินดังนี้ อัตรา งบการเงินรวม งบการเงินเฉพาะของบริษัท การถือหุ้นร้อยละ ตามวิธีส่วนได้เสีย 2540 2539 2540 2539 2540 2539 บริษัท ศิลา เอ็นเตอร์ไพร์ส์ จำกัด - สินทรัพย์ 55 - 0.004 - 0.005 - - รายได้ 0.002 - 0.003 - 3.นโยบายการบัญชีที่สำคัญ 3.1สินค้าคงเหลือแสดงในราคาทุนหรือราคาที่คาดว่าจะขายได้แล้วแต่ราคาใดจะต่ำกว่า ราคาทุนคำนวณ โดยวิธีถัวเฉลี่ย สินค้าคงเหลือของบริษัทย่อยแห่งหนึ่งซึ่งทำธุรกิจเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์แสดงในราคาทุน ซึ่งคำนวณ โดยวิธีถัวเฉลี่ย 3.2 ดอกเบี้ยจ่ายของเงินกู้ยืมเพื่อซื้อที่ดินมีไว้เพื่อขาย รวมเป็นส่วนหนึ่งของต้นทุนที่ดินมีไว้เพื่อขาย ที่ดินดังกล่าว ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 และ 2539 คงเหลืออยู่มีจำนวนที่ไม่เป็นสาระสำคัญ 3.3เงินลงทุนในบริษัทร่วม แสดงโดยวิธีส่วนได้เสีย เงินลงทุนในบริษัทย่อยแห่งหนึ่ง แสดงในราคาทุน (ดูหมายเหตุข้อ 12.1.2) เงินลงทุนในบริษัทอื่น แสดงในราคาทุน เงินลงทุนในหลักทรัพย์ในความต้องการของตลาดแสดงตามราคาทุนรวมหรือราคาตลาดรวม แล้วแต่ราคาใดจะต่ำกว่า (ราคาตลาดใช้ราคาปิดของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เมื่อสิ้น วันทำการสุดท้ายของบัญชี) - 4 - 3.4 ส่วนของทุนที่เกินกว่าและต่ำกว่าราคาตามบัญชีของเงินลงทุนในบริษัทย่อยและบริษัทร่วมถือเป็นค่า ความนิยม (สุทธิ) ในการรวมกิจการ ซึ่งจะตัดจำหน่ายโดยใช้วิธีเส้นตรงภายใน 10 ปี สำหรับปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2540 บริษัทได้ตัดจำหน่ายค่าความนิยมของบริษัทย่อยแห่งหนึ่ง จำนวนประมาณ 63 ล้านบาท ที่เดิมเคยตัดจำหน่ายภายใน 10 ปี เป็นค่าใช้จ่ายทั้งหมดเนื่องจาก บริษัทย่อยดังกล่าวหยุดการผลิต 3.5ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ แสดงในราคาทุนหักค่าเสื่อมราคาสะสม ค่าเสื่อมราคาคำนวณโดยวิธีเส้นตรงตามอายุใช้งานของสินทรัพย์โดยประมาณดังนี้ ส่วนปรับปรุงที่ดิน 5 - 20 ปี อาคารโรงงานและอาคารสำนักงาน 20 - 25 ปี เครื่องจักร 10 - 20 ปี เครื่องมือหนัก 8 ปี อุปกรณ์ เครื่องตกแต่ง สิ่งตรึงตรา และยานพาหนะ 5 ปี ประทานบัตรและอื่น ๆ 5 - 16 ปี สิ่งปลูกสร้างอื่น 8 - 25 ปี 3.6 รายได้และรายจ่ายระหว่างขั้นพัฒนาได้ตั้งพักไว้ในบัญชี และตัดจำหน่ายหลังจากเริ่มดำเนินงาน แล้วภายใน 5-16 ปี ยกเว้นบริษัทย่อยแห่งหนึ่งซึ่งถือเป็นรายได้และรายจ่ายในงวดที่เกิดรายการ สำหรับปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2540 บริษัทย่อยแห่งหนึ่งได้ตัดจำหน่ายรายได้และรายจ่าย สะสมระหว่างขั้นพัฒนาจำนวนประมาณ 45 ล้านบาท ที่เดิมเคยตัดจำหน่ายภายใน 10 ปี เป็นค่าใช้จ่าย ตัดจำหน่ายทั้งหมดในปี 2540 เนื่องจากบริษัทย่อยดังกล่าวหยุดการดำเนินกิจการชั่วคราว 3.7 ค่าอาชญาบัตรพิเศษ และค่าใช้จ่ายในการสำรวจแหล่งแร่ของบริษัทย่อย 3 แห่ง ได้ตั้งพักไว้ในบัญชี และจะเริ่มตัดจำหน่ายเมื่อบริษัทย่อยเริ่มมีรายได้จากการดำเนินงาน 3.8 สินทรัพย์และหนี้สินที่เป็นเงินตราต่างประเทศคงเหลือ ณ วันสิ้นปีได้แปลงค่าเป็นเงินบาท โดยใช้ อัตราแลกเปลี่ยน ณ วันนั้น กำไรหรือขาดทุนจากการแปลงค่าได้รับรู้ในงบกำไรขาดทุน .../5 - 5 - ขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยนในส่วนที่เกี่ยวข้องกับสินทรัพย์หรือหนี้สินที่เป็นเงินตราต่างประเทศที่มีอยู่ใน บัญชี ณ วันที่ 2 กรกฎาคม 2540 ถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2540 ทั้งในส่วนที่ชำระก่อน วันสิ้นปีหรือ ส่วนที่คงเหลืออยู่ในบัญชี ณ วันสิ้นปี แสดงเป็นขาดทุนจากการใช้ระบบการแลกเปลี่ยนเงินตราแบบลอยตัว ซึ่งเป็นรายการพิเศษในงบกำไรขาดทุน 3.9กำไร (ขาดทุน) สุทธิต่อหุ้นประจำปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2540 คำนวณโดยใช้จำนวนหุ้น สามัญที่ออก และเรียกชำระแล้ว ณ วันสิ้นปี กำไร (ขาดทุน) สุทธิต่อหุ้นประจำปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2539 คำนวณโดยใช้จำนวนหุ้นสามัญ ถัวเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักตามเวลาของหุ้นที่ออกและเรียกชำระแล้ว ณ วันสิ้นปี 3.10 การใช้ประมาณการทางบัญชี ในการจัดทำงบการเงินเพื่อให้เป็นไปตามหลักการบัญชีที่รับรองทั่วไป ฝ่ายจัดการของบริษัทต้องใช้การ ประมาณและข้อสมมติฐานหลายประการ ซึ่งมีผลกระทบต่อจำนวนเงินที่เกี่ยวกับรายได้ ค่าใช้จ่าย สินทรัพย์และหนี้สิน และการเปิดเผยข้อมูลเกี่ยวกับสินทรัพย์และหนี้สินที่อาจเกิดขึ้น ซึ่งผลที่เกิดขึ้นจริง อาจแตกต่างไปจากจำนวนที่ได้ประมาณไว้ 4.นโยบายการบริหารความเสี่ยงสำหรับสินทรัพย์และหนี้สินที่อยู่ในรูปเงินตราต่างประเทศ บริษัทมีนโยบายในการบริหารความเสี่ยงจากอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราสำหรับสินทรัพย์และหนี้สินของ บริษัทและบริษัทย่อยที่เป็นเงินตราต่างประเทศดังนี้ บริษัทมีการขายสินค้าทั้งในประเทศและต่างประเทศเป็นสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐ จึงทำให้บริษัทมี รายได้และลูกหนี้เป็นสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐ ในขณะเดียวกันบริษัทมีเจ้าหนี้การค้า ภาระเงินกู้และ ดอกเบี้ยที่เป็นสกุลเงินเดียวกัน ซึ่งบริษัทสามารถบริหารความเสี่ยงสำหรับอัตราแลกเปลี่ยนโดยใช้วิธี การจับคู่ (Matching) รายได้ที่ได้มากับภาระเงินกู้ และดอกเบี้ยที่เป็นเงินตราต่างประเทศ ดังนั้น ทางบริษัทจึงไม่มีความจำเป็นในการจัดทำ Forward Exchange Contract ซื้อ Option บริษัทย่อยแห่งหนึ่งมีหนี้สินที่เป็นเงินตราต่างประเทศ ซึ่งขณะนี้บริษัทย่อยดังกล่าวยังไม่มีนโยบายการ บริหารความเสี่ยงเกี่ยวกับหนี้สิน .../6 - 6 - 5.รายการสินทรัพย์และหนี้สินที่เป็นเงินตราต่างประเทศจำนวนที่เป็นนัยสำคัญ รายการสินทรัพย์และหนี้สินของบริษัทและบริษัทย่อยที่เป็นเงินตราต่างประเทศ ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 มีดังนี้ งบการเงินรวม งบการเงินเฉพาะของบริษัท ตามวิธีส่วนได้เสีย เงื่อนไขการรับ (จ่าย) ชำระ จำนวนเงิน จำนวนเงิน วัน ดอลลาร์สหรัฐ บาท ดอลลาร์สหรัฐ บาท เงินฝากธนาคาร - 3,011,389 141,684,841 3,000,978 141,196,011 ลูกหนี้การค้าต่างประเทศ 30 530,459 24,958,114 530,459 24,958,114 เงินให้กู้ยืมแก่บริษัทย่อย 180 14,614,412 695,002,998 14,614,412 695,002,998 เจ้าหนี้การค้า 30-60 1,349,454 57,014,050 1,148,331 47,449,444 เงินกู้ยืมจากธนาคาร 120-360 32,718,988 1,555,984,222 32,718,988 1,555,984,222 เงินมัดจำจากการขาย สินค้ารับล่วงหน้า 12,056,409 573,309,519 12,056,409 573,309,519 ดอกเบี้ยค้างจ่าย 180 2,072,688 102,005,281 1,684,777 83,557,787 เงินกู้ยืมระยะยาว (หมายเหตุข้อ 16) 180 55,065,049 2,618,673,479 52,205,952 2,482,706,272 บริษัทไม่มีการทำธุรกรรมทางการเงินเพื่อป้องกันความเสี่ยงเกี่ยวกับอัตราแลกเปลี่ยนสำหรับหนี้สินที่เป็น เงินตราต่างประเทศ ดังกล่าวข้างต้น 6.ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับกระแสเงินสด 6.1เงินสดที่จ่ายในระหว่างปีสำหรับ งบการเงินรวม งบการเงินเฉพาะของบริษัท ตามวิธีส่วนได้เสีย 2540 2539 2540 2539 ดอกเบี้ย บาท 498,351,973 367,812,778 346,429,816 276,497,115 6.2เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด ประกอบด้วย รายการเงินสด เงินฝากธนาคารและเงินฝาก สถาบันการเงิน ซึ่งเป็นตั๋วสัญญาใช้เงินที่มีกำหนดไม่เกิน 3 เดือน 7.เงินฝากธนาคารที่ใช้เป็นหลักประกัน เงินฝากธนาคารของบริษัทย่อยแห่งหนึ่ง จำนวน 3,554,589 บาท ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 ใช้เป็น หลักประกันการซื้อขายเหรียญตัวเปล่ากับหน่วยงานราชการแห่งหนึ่ง - 7 - 8.เงินลงทุนระยะสั้น ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 เงินฝากสถาบันการเงินของบริษัทและบริษัทย่อยรวมจำนวน 97 ล้านบาท นำไปค้ำประกันวงเงิน Trust receipt กับธนาคารแห่งหนึ่ง ในการนำเข้าแร่จากต่างประเทศ มูลค่า 200 ล้านบาท ของบริษัท 9.รายการบัญชีกับบริษัทที่เกี่ยวข้องกัน บริษัทมีรายการบัญชีที่เกิดขึ้นกับบริษัทที่เกี่ยวข้องกัน ดังนั้น งบการเงินนี้จึงแสดงรวมถึงผลของรายการ เหล่านี้ตามมูลฐานที่พิจารณาร่วมกันระหว่างบริษัทกับบริษัทที่เกี่ยวข้อง รายการที่สำคัญกับบริษัทที่เกี่ยวข้องกัน ประกอบด้วย งบการเงินรวม งบการเงินเฉพาะของบริษัท ตามวิธีส่วนได้เสีย 2540 2539 2540 2539 บาท บาท บาท บาท ลูกหนี้และตั๋วเงินรับการค้า - 47,494,207 3,213,415 6,737,296 เงินทดรองจ่าย (ดู *1) 94,760 698,141 1,201,758 1,660,031 เงินลงทุน 64,671,307 367,254,089 631,232,367 580,795,816 เงินให้กู้ยืม (หมายเหตุข้อ 13.1.2) - - 1,098,383,854 655,888,985 เงินกู้ยืม ( ดู *2) - - 146,400,000 141,000,000 เจ้าหนี้และตั๋วเงินจ่ายการค้า - 9,281,048 44,745,050 13,246,939 ค่าขาย (ดู * 3) - - 45,838,279 197,175,197 ค่านายหน้าจ่าย (ดู * 4) - - 52,419,724 33,268,824 * 1. เป็นเงินทดรองจ่ายให้กับบริษัทร่วมและหรือบริษัทในเครือ * 2. เป็นเงินกู้ยืมจากบริษัทย่อยแห่งหนึ่ง * 3. เป็นการขายสินค้าให้กับบริษัทย่อย * 4. เป็นค่านายหน้าจากการที่บริษัทย่อยหาลูกค้าให้บริษัท .../8 - 8 - 10.สินค้าคงเหลือ สินค้าคงเหลือ ประกอบด้วยรายการดังต่อไปนี้ งบการเงินรวม งบการเงินเฉพาะของบริษัท ตามวิธีส่วนได้เสีย 2540 2539 2540 2539 สินค้าสำเร็จรูป -โลหะสังกะสี 363,131,181 59,264,414 363,131,181 59,264,414 -โลหะสังกะสีผสม 12,806,489 8,253,719 12,806,489 8,253,719 -โลหะแคดเมี่ยม 5,394,873 12,362,344 5,394,873 12,362,344 -อื่นๆ 134,163,462 30,364,248 2,435,521 2,628,578 งานระหว่างท 98,227,265 164,048,873 64,619,364 37,834,316 วัตถุดิบ- สินแร่สังกะสี 508,879,396 445,745,313 508,879,396 445,745,314 - อื่นๆ 92,790,094 77,282,185 36,634,381 37,866,817 พัสดุคงคลัง 174,806,540 183,887,764 147,619,312 156,105,684 สินค้าระหว่างทาง 12,758,519 14,002,213 5,803,930 13,945,555 ที่ดิน 1,395,788 1,395,788 - - ต้นทุนค่าพัฒนาที่ดิน 642,610 207,343 - - ดอกเบี้ยเงินกู้ยืม 207,344 642,610 - - หัก สำรองเผื่อสินค้าล้าสมัย (9,904,270) (10,306,049) (9,904,270) (10,306,049) บาท 1,395,299,291 987,150,765 1,137,420,177 763,700,692 11.เงินฝากสถาบันการเงิน ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2540 บริษัทย่อยแห่งหนึ่งมีบัตรเงินฝากที่ออกโดยสถาบันการเงินแห่งหนึ่งจำนวน ประมาณ 30 ล้านบาท ที่ได้เปลี่ยนกับตั๋วสัญญาใช้เงินของสถาบันการเงินแห่งหนึ่งที่กระทรวงการคลังมี คำสั่ง เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน 2540 ให้ระงับการดำเนินงาน และเมื่อวันที่ 8 ธันวาคม 2540 ให้หยุด ดำเนินการ .../9 - 9 - 12.เงินลงทุนและเงินให้กู้ยืม 12.1 เงินลงทุน 12.1.1 เงินลงทุนประกอบด้วย เงินลงทุนในบริษัทย่อย บริษัทร่วม และบริษัทอื่น ชื่อบริษัท ประเภท ทุนชำระแล้ว สัดส่วน เงินลงทุน เงินลงทุน เงินปันผล กิจการ (บาท) เงินลงทุน วิธีราคาทุน วิธีส่วนได้เสีย (%) 2540 2539 2540 2539 2540 2539 บริษัทย่อย บริษัท ผาแดงพุงซาน เมททัลส์ ผลิตและจำหน่าย จำกัด ผลิตภัณฑ์ทองเหลือง 250,000,000 61.98 154,943,575 619,774,300 - 96,326,964 - - และเหรียญกษาปณ์ บริษัท ผาแดงพร็อพเพอร์ตี้ส์ จำกัด พัฒนาที่ดิน 320,000,000 100 320,000,000 320,000,000 217,736,054 251,745,312 - - บริษัท ภูเทพ จำกัด สำรวจและทำ เหมืองแร่ทองคำ 234,814,100 100 252,490,9721 89,036,872 241,762,670 178,903,247 บริษัท ผาแดงอินดัสทรี ประเทศลาว สำรวจแหล่งแร่ จำกัด โลหะพื้นฐาน 5,000,000 100 5,000,000 5,000,000 5,000,000 5,000,000 - - บริษัท ผาแดงอินเตอร์ สำรวจแหล่งแร่ เนชั่นแนล ไมนิ่ง จำกัด ในประเทศเวียดนาม 100,000 100 100,000 100,000 100,000 100,000 - - บริษัท ศิลาเอ็นเตอร์ไพรส์ ผลิตหินเพื่อจำหน่าย จำกัด 15,000,000 55 8,250,000 - 8,473,053 - - - บริษัท เซาท์อีสเอเซีย จำกัด 200,000,000 100 - - 109,315,855 56,157,946 - - รวมเงินลงทุนในบริษัทย่อยสุทธิ 740,784,547 1,133,911,172 582,387,632 588,233,469 - - บริษัทร่วม บริษัท ผาแดงสยามอุตสาหกรรม จำหน่ายกรดกำมะถัน จำกัด และเคมีภัณฑ์ต่าง ๆ 2,500,000 50 1,250,000 1,250,000 1,450,867 1,410,362 - - ส่วนได้เสียในบริษัทร่วม - - - (8,848,015) - - รวมเงินลงทุนในบริษัทร่วมสุทธิ 1,250,000 1,250,000 1,450,867 (7,437,653) - - รวมเงินลงทุนในกิจการที่เกี่ยวข้องกันสุทธิ 742,034,547 1,135,161,172 583,838,499 580,795,816 - - .../10 (ยังมีต่อ)